Վայոց Ձորի Մասին

Բնությունը

Վայոց ձորը հարուստ է նաև կենդանատեսակներով, որոնց մի մասն ընդգրկված է Հայաստանի Կարմիր գրքում, որը ներառում է երկրի հազվագյուտ և վտանգված կենդանատեսակները։ Վայոց ձորում կարելի է հանդիպել բեզոարյան այծերի, կովկասյան արջերի, վայրի վարազների, արծիվների, անգղերի և նույնիսկ Կովկասյան ընձառյուծի, ինչն այս տեղանքը դարձնում է բաղձալի վայրի բնության սիրահարների համար։

Վայոց ձորի համայնքները համագործակցում են տեղական և միջազգային կազմակերպությունների հետ, ինչպիսին է Վայրի բնության համաշխարհային հիմնադրամը, որպեսզի Գնիշիկ պահպանվող տարածքում և նմանատիպ վայրերում պահպանեն Հայաստանի կենսաբազմազանությունը՝ վերահսկելով տեղանքի ֆլորան և ֆաունան։ Անկախ նրանից՝ ցանկանում եք հեռադիտակով դիտարկել անգղերի բույները, թե բեզոարյան այծերին, տեղացի ուղեկցորդները կօգնեն ձեզ կողմնորոշվել տարածքում։

Ժայռոտ և չոր տեղանքը, որի բարձրությունը տատանվում է 990-ից մինչև 3522 մետրի սահմաններում, ստեղծել է յուրահատուկ կենսաբազմազանություն։ Տարածքում հոսող բազմաթիվ գետերը և նրանց վտակները սնուցում են հողը՝ այն պիտանի դարձնելով բազմատեսակ ծառեր և խաղողի այգիներ աճեցնելու համար։ Գետերի ափերին աճող վայրի ծաղիկները և մրգատու ծառերը, խառնվելով ժայռերի գույների հետ, ստեղծում են բազմերանգ բնապատկերներ։ Այս հրաշալի բնապատկերները կարելի է վայելել թե՛ քայլարշավի միջոցով, թե՛ 4×4 մեքենա վարելով։

Հարուստ մշակութային ժառանգություն

Վայոց ձորը հազարամյակներ շարունակ բնակեցված է եղել։ Այստեղ գտնվող քարանձավները վկայում են այն մասին, որ հին ժամանակներում տարածքում բնակվել են նաև քոչվոր ցեղեր։ Միևնույն ժամանակ, քարանձավները տրամադրում են այստեղ ապրած և արարած հնագույն մշակույթի վերաբերյալ խոսուն ապացույցներ, որոնցից մեկը հենց մ․թ․ա․ 4-րդ հազարամյակին պատկանող գինեգործարանն է։

Այսօր գինեգործության մշակույթը պահպանվում է շնորհիվ մի քանի խանդավառ գինեգործների, ովքեր շարունակում են մշակել խաղողի հնագույն տեսակները։ Խորհուրդ ենք տալիս մեկ կամ երկու օր հատկացնել՝ բացահայտելու Վայոց ձորում գինեգործության արհեստը, գործարանում շրջելու, արտադրության գործընթացին ծանոթանալու և գինու համտեսի համար։

Աշնանը Վայոց ձոր այցելելիս չմոռանաք մասնակցել Գինու փառատոնին, որտեղ տեղացի գինեգործները ցուցադրում են իրենց գինիները։ Փառատոնի ընթացքում կարող եք վայելել տարբեր գինիներ, անուշահամ հայկական ճաշատեսակներ և փորձել ավանդական հայկական պարերի Ձեր տաղանդը։

Վայոց ձորում բնակվում են բազում տաղանդավոր փայտագործներ, քանդակագործներ և կարպետագործներ։ Տեղում կարելի է ծանոթանալ բազում մշակութային ավանդույթների, օրինակ՝ դիտել, թե ինչպես է խաչքարագործը քանդակում հրաբխային ծագման ֆելսիտի և բազալտի խոշոր բեկորները՝ վերածելով դրանք արվեստի նմուշների, կամ դիտել տեղացի կանանց՝ լավաշ թխելու գործընթացը գետնափոր թոնրի մեջ։ Շատ տեղացի վարպետներ ուրախ են ցուցադրել իրենց հմտությունները և արտադրանքը:

Այս ավանդույթներին ավելի մանրամասն կարելի է ծանոթանալ Վայոց ձորի բազում թանգարաններում։ Եղեգնաձորի Երկրագիտական թանգարանում կարող եք ուսումնասիրել հնագիտական պեղումների հետաքրքիր գտածոները և ծանոթանալ համեմատաբար ժամանակակից ազգագրական հավաքածուներին։ Եթե ժամանակակից արվեստի սիրահար եք, խորհուրդ ենք տալիս այցելել Եղեգնաձորի և Ջերմուկի պատկերասրահներ։